Wereldvluchtelingendag 2021

Theater Rotterdam / Pauluskerk

Hoe is het om zonder geldige verblijfspapieren in Rotterdam te leven? Om huis en haard te verlaten, op zoek naar een beter bestaan? Op 20 juni – wereldvluchtelingendag – komen de Pauluskerk en Theater Rotterdam opnieuw met een gezamenlijk programma. We staan stil bij het lot van vluchtelingen en migranten, wereldwijd. Mensen op de vlucht, voor oorlog, honger of geweld. Op zoek naar toekomst. Kom luisteren naar hun verhalen en hun dromen.

13.00 – 14.00 uur
Kerkdienst Pauluskerk
Tijdens de dienst staan we stil bij het lot van vluchtelingen wereldwijd. Deelname: vooraf opgeven bij janblankers@yahoo.com
13.00 – 14.00 uur
Workshop: Leren Demonstreren
Voorafgaand aan de Manifestatie maken we borden en leuzen. Een uitbuitingsvrije stad. Een herbergzame stad. Een stad zonder tralies. Waar droom jij van? Laat het zien! Voor kinderen, of iedereen die zich kind voelt (Schouwburgplein).
14.00 – 15.00 uur
Manifestatie (op het Schouwburgplein)
Muziek, zang, dans, spoken word en ‘shout outs’. Kom luisteren en laat je horen. Met onder meer: het Hip Hop Huis, Dries Verhoeven, Marlyn van Erp, Lev Avitan, dichters van de vrede, muzikanten van de Pauluskerk en nog veel meer. Deelname: vooraf opgeven niet nodig. Houd je aan de coronamaatregelen.
13.00 – 21.00 uur
Interactieve installatie ‘Broeders verheft u ter vrijheid.’ (Dries Verhoeven)
Broeders verheft u ter vrijheid toont de mens als een verstekeling in een groots distributiecentrum. Het werk is gemaakt samen met een groep Bulgaarse performers die ervaring hebben als arbeidsmigrant. Het schouwburgpodium doet dienst als werkvloer, waar dagelijks acht uur lang een ‘levende installatie’ te zien is. Kaarten zijn te koop via deze website of aan de kassa (reserveren is niet nodig). Grote Zaal Theater Rotterdam.
12.30 – 17.00 uur
Onthamsteren
In de Pauluskerk kun je net als vorig jaar onthamsteren. Je brengt er houdbaar voedsel en gebruiksartikelen die je kan missen. Zoals rijst, pasta, bonen, erwten, gedroogd fruit, shampoo, tandpasta, koffie of thee. Wij geven het aan mensen die het het hardst nodig hebben. Achterzijde Pauluskerk (naast de schildering van de waterval).
15.00 – 17.00 uur
Audiotour door Rotterdam
Als je het goed luistert kun je het horen: gefluisterde verhalen van onzichtbare Rotterdammers. Plug in en versterk hun stemmen! Een ongewone audio tour voor moedige mensen. Iedereen kan de tour individueel lopen. De audiotour duurt 1 uur. Om half 5 is er een nagesprek op het Schouwburgplein voor de wandelaars. Volg de coronamaatregelen op.
13.00 – 17.00 uur
Fototentoonstelling: ‘Present’
Waar droom je van als je bent in een land waar je niet mag zijn? ‘Belasting betalen’, zegt iemand. ‘Een eigen kledingwinkel’, zegt een ander. ‘Ik kan niet meer dromen, maar ik laat me verrassen door wat de dag mij brengt.’ ‘Mijn dromen zijn een graf.’ Fotograaf Peter van Beek fotografeerde mensen zonder geldige verblijfspapieren en hun dromen. Studenten social work van de Hogeschool Rotterdam gingen in gesprek en maakten audioverhalen. De tentoonstelling en audioverhalen zijn te horen en zien in de Pauluskerk en op het Schouwburgplein.

Ongedocumenteerd in Nederland
Hoeveel mensen in Rotterdam leven zonder verblijfspapieren is moeilijk te zeggen. Schattingen lopen uiteen. Aantallen van 10.000 tot 15.000 worden genoemd. De meesten van hen overleven op eigen kracht. Een klein deel redt het niet zelf en klopt aan bij de Pauluskerk voor hulp.
Wie is ‘uitgeprocedeerd’ heeft geen recht op sociale voorzieningen of andere overheidssteun. Sinds ongeveer zes jaar is er een bed,- bad, – en broodregeling (inmiddels LVV geheten): basale opvang en begeleiding voor mensen zonder (verblijfs)status. Maar die opvang is tijdelijk en onder voorwaarden. Lang niet iedereen komt in aanmerking. Mensen voor wie na anderhalf jaar geen oplossing is gevonden, worden terug gestuurd de straat op. Of in detentie gezet.

Al deze mensen zijn volledig afhankelijk van welwillende burgers, vrienden, kennissen of kerken. Ze hebben geen recht op een woning, of opvang, geen recht op sociale voorzieningen en mogen niet werken of studeren. Veel mensen ervaren dat hun leven stil staat. Dat zij wachten tot het leven kan beginnen, vaak jaar in jaar uit. ‘Als ik in de toekomst kijk zie ik niets’, horen we vaak in de Pauluskerk.

De wetgeving van de Nederlandse overheid is gebaseerd op het idee dat mensen vanzelf wel zullen vertrekken als je hen zelfs de minimale middelen van bestaan ontzegt. Maar dit ‘uitrookbeleid’ blijkt niet te werken. Integendeel. Mensen worden afhankelijk, apathisch en depressief en blijven vastzitten in een uitzichtloze positie.

In Nederland gaat het om 1500 tot 2000 mensen die écht hulp nodig hebben. Ze mogen hier niet blijven, maar willen, durven of kunnen niet terug naar waar ze vandaan komen. Bijvoorbeeld omdat zij niet kunnen bewijzen wie ze zijn, of omdat het land van herkomst hen niet als staatsburger erkent. Sommige mensen zijn oud en ziek, dementerend soms, of gewoon versleten, of zijn al decennia lang hier en hebben niets meer in hun geboorteland: geen familie, geen vrienden, zelfs geen kennis meer van de taal. 

De Pauluskerk helpt mensen weer perspectief te vinden. We helpen met opvang, onderdak en juridische hulp, met steun in het levensonderhoud en hulp bij terugkeer. In gesprek met mensen zoeken we naar openingen, om uit de situatie van uitzichtloosheid te komen en duurzame oplossingen te vinden. Of die nu hier zijn, of in land van herkomst. Voor ons staat het perspectief van de vluchteling altijd voorop!