Het waarom beantwoord

Maar dan krijgt hij van een oudtante Het waarom beantwoord in handen. Een door G.G.T. Rustwijk (1862-1914) geschreven theatertekst die hij op 19 juni 1911 voordroeg als onemanshow in het Thalia Theater te Paramaribo. Beoogd publiek was een Welvaartscommissie uit Nederland waarvoor hij in vragen en verzen de onmenselijke wantoestanden, waarin het gros van de Surinamers verkeerden, zou aanklagen. Wanneer hij zijn nicht en theatermaker Nina de la Parra het begin van het stuk voordraagt, beseffen ze meteen dat ze Rustwijk moeten huldigen met een eigen onemanshow.

't goede gedaan waar uw hart het gebied;
‘t schoone vertolkt, waar uw geestdrift het ziet
en nooit gevraagd, in geen enkel geval,
wat er de wereld van oordelen zal.

In Het waarom beantwoord doet Mathieu verwoede pogingen om G.G.T. Rustwijk en zijn onemanshow opnieuw tot leven te wekken. Via het verhaal over zijn zoektocht, doorspekt met verzamelde krantenartikelen, foto’s, schilderijen én audiofragmenten waarin zijn familieleden een stem krijgen, roept hij het verleden op. Dit leidt tegelijkertijd tot vragen over zijn identiteit in het Nederland van nu, waarin hij de éne keer als ‘Surinamer’ bestempeld wordt en de andere keer voor ‘Brabantse jongen’ moet doorgaan.

Artikel
Afgelopen Keti Koti publiceerde De Correspodent een verhaal van Mathieu Wijdeven en Miguel Heilbron over de afschaffing van de slavernij en de toespraak van G.G.T. Rustwijk. Lees of beluister het hele stuk via De Correspondent. 

Documentaire
Het vooronderzoek van Mathieu Wijdeven voor Het waarom beantwoord bestond naast een stamboomonderzoek ook uit een straatonderzoek. Mathieu maakte een sculptuur in de vorm van een hoofd, gebaseerd op een portret van G.G.T. Rustwijk, en trok hiermee door Rotterdamse wijken. Hij sprak met voorbijgangers over Rustwijk en vroeg mensen onder andere wat zíj weten van hun familiestamboom. Scroll naar beneden voor de korte documentaire.

Nominaties
Het waarom beantwoord is aan het einde van seizoen 21/22 ook enorm geprezen en ontving een nominatie voor de BNG Bank Theaterprijs 2022 én een nominatie (samen met Raoul de Jong) voor de Toneelschrijfprijs 2022!

De BNG jury: "Wijdeven, gevoed door het toneelstuk van zijn betovergrootvader, ontpopt zich als activist en zo ontstijgt de voorstelling het persoonlijke verhaal en wordt de vertelling universeel en zeer actueel. Zo weet Wijdeven op zachte, maar indringende wijze de gespannen koloniale relatie tussen Nederland en Suriname invoelbaar te maken."